‘Nee. Want in ons land zijn er geen gehandicapten.’ Dat was het antwoord van Sovjetleider Leonid Brezhnev op de vraag of Moskou in 1980 naast de Olympische ook de Paralympische Spelen zou organiseren. En dus moest de International Stoke Mandeville Games Federation (ISMGF) op zoek naar een nieuwe locatie.
Al in 1976 liet Ludwig Guttmann, voorzitter van de ISMGF, weten dat Moskou nog niet had geantwoord op de vraag of ze ook de Paralympische Spelen wilden organiseren. Het was in die tijd nog niet de normaalste zaak dat beide Paralympische Spelen in dezelfde stad werden georganiseerd. Pas vanaf de Zomerspelen van 1988 (Seoul) en Winterspelen van 1992 (Albertville) is dat het geval.
Toen Guttmann een jaar later opnieuw de vraag stelde, lagen er inmiddels alternatieve bids van de Verenigde Staten, Mexico, Polen en Zuid-Afrika. Na de ‘nee’ van Moskou moest er voor de Paralympische Spelen definitief een andere organisator gevonden worden.
Nieuwe locatie
Polen trok hun aanbod om technische redenen in, er was twijfel of Mexico geschikt was, omdat er niet bekend was welke invloed de hoogte van Mexico-Stad (2.240 meter boven zeeniveau) zou hebben op sporters met een handicap. En omdat de Spelen voor 1984 al aan de Verenigde Staten waren toegewezen, viel ook dat land af. Nederland en Denemarken hadden zich ondertussen ook gemeld voor de organisatie van de Paralympische Spelen in 1980.
Op 23 juli 1977 kwamen de ISMGF en de International Sports Organisation for the Disabled (ISOD) samen en daar mochten landen zichzelf presenteren. Nog dezelfde dag werd besloten dat de Spelen van 1980 naar Nederland zouden gaan, met Arnhem als organiserende stad. Omdat voor het eerst de vier grootste handicapgroepen – amputaties, visuele beperkingen, spasmen en laesie – samenkwamen, werd besloten de Spelen onder een nieuwe naam te organiseren: de ‘Olympische Spelen voor gehandicapten’.
Geen Sovjetsporters
De Sovjetunie deed – uiteraard – niet mee in Arnhem. Dat was geen nieuws, want het land ontbrak tot dan toe op alle Paralympische Spelen. Alleen in 1988, in Seoul, deden er Sovjetsporters mee. Na de val van het communisme en de Sovjetunie verbeterde de positie van mensen met een handicap in het land en deden er aan elke editie van de Zomer- en Winterspelen sporters mee uit de voormalige Sovjetstaten.
Tekst: Robin Wubben/ParaWatcher
Grote foto: Wikimedia Commons
Over ParaHistorie
Wie zijn eigen geschiedenis niet kent, heeft ook geen toekomst. Die wijsheid kreeg ik mee van Delphine van Opdorp, de eerste Nederlandse paralympisch kampioen, toen ik haar in 2018 sprak. In de serie ParaHistorie duik ik in de geschiedenis van de (Nederlandse) paralympische sport, met regelmatig een opvallend, interessant of ludiek verhaal.