Zijn Paralympische Spelen topsport? Inmiddels is die discussie wel een beetje verstomd. Alleen wie écht geen idee heeft wat er in de parasport gebeurt, zal zoiets nog roepen. Maar in 1988, op de Paralympische Spelen in Seoul, was het nog een – netjes gezegd – redelijk amateuristische bende. ‘Chaos troef’, werd erover geschreven.
De Paralympische Spelen in de Zuid-Koreaanse hoofdstad waren de grootste tot dan toe: meer dan 4.000 deelnemers uit 60 landen die in totaal 880 medaillenummers afwerkten. Ter vergelijking: het aantal sporters in Tokio (2021) was ietsje gestegen: 4.400 uit 162 landen. Het aantal medaillenummers was drastisch verminderd: 539.
In aanloop naar de Spelen in Seoul trekken sporters en medewerkers van de Nederlandse Invaliden Sportbond al aan de bel. Zo zei Jan-Willem van Wijk, toen chef d’équipe: ‘Als je uitgaat van de omschrijving dat sportbeoefening die leidt tot internationale kampioenschappen topsport is, dan kun je spreken van topsport. Maar kijk eens naar het zwemmen. Op sommige nummers was er een verschil van minuten tussen de winnaar en de laatst aankomende. Kun je dan nog spreken van topsport?’
Iedereen wint
Zwemmen was sowieso een interessant geval in Seoul. Voor de 232 (!) afzonderlijke afstanden waren in Zuid-Korea liefst twee zwembaden nodig, omdat het programma anders veel te lang zou duren. En dat andere achterhaalde credo ‘iedereen kan een medaille winnen’ ging ook op: 573 zwemmers mochten 696 medailles (goud + zilver + brons) verdelen; meer medailles dan zwemmers dus. Ook hier even de vergelijking met Tokio 2021: 620 zwemmers streden om 438 medailles.
En in zo’n stortvloed aan medailles moest het ook wel mis gaan. De organisatie van de Spelen moet verschillende sporters vragen hun medailles weer in te leveren. Omdat ze te vroeg zijn uitgereikt, of verkeerd. De Australische zwemster Judy Young wordt – met al drie medailles en twee wereldrecords op zak – ineens in een andere handicapklasse ingedeeld. Ze mag haar medailles houden, de records worden geschrapt.
Aantal medailles
En of het medailleklassement nou uiteindelijk klopte aan het einde van de Spelen? Daarover mag je best twijfelen. Een delegatielid van een van de Europese landen zegt daarover: ‘We houden zelf bij hoeveel medailles we hebben gewonnen, maar dat aantal klopt nooit met het officiële, door computers berekende aantal van de organisatie.’
Om het feest compleet te maken: plaats en tijdstip van bepaalde onderdelen zijn onduidelijk. Sommige nummers beginnen twee uur later dan de bedoeling. Of worden helemaal geschrapt. Zo komen atleten Joke van Rijkswijk en Vera Kroes er bij aankomst in het Olympisch Stadion pas achter dat hun onderdeel – hoogspringen voor mensen met een visuele beperking – toch níet op het programma staat. Een misverstand.
Dat het anders moest, werd na Seoul wel duidelijk. En dat gebeurde ook. Barcelona 1992 wordt gezien als de eerste editie van de professionele Paralympische Spelen. Maar daarover een andere keer meer!
Tekst: Robin Wubben/ParaWatcher
Over ParaHistorie
Wie zijn eigen geschiedenis niet kent, heeft ook geen toekomst. Die wijsheid kreeg ik mee van Delphine van Opdorp, de eerste Nederlandse paralympisch kampioen, toen ik haar in 2018 sprak. In de serie ParaHistorie duik ik in de geschiedenis van de (Nederlandse) paralympische sport, met regelmatig een opvallend, interessant of ludiek verhaal.
