Eindelijk is het zover. De Paralympische Spelen in Tokio gaan morgen van start. Waar vier weken geleden nog de Olympische ringen stonden, zijn nu de paralympische Agitos in het Japanse straatbeeld terug te vinden. Komende nacht (Nederlandse tijd) wordt de strijd om de medailles geopend, maar voor het Internationaal Paralympisch Comité staat er meer op het spel dan goud, zilver en brons.

Voor Japan én de rest van de wereld moeten de Spelen een positief effect hebben. Niet alleen de komende twaalf dagen, maar juist ook daarna. Voor gastland Japan moeten de Paralympische Spelen een eyeopener zijn. ‘Hier in Japan is er het gevoel dat mensen met een beperking enorm beschermd moeten worden’, vertelde Andrew Parsons, president van het Internationaal Paralympisch Comité (IPC), aan de vooravond van Tokio 2021. ‘Japan is een enorm toegankelijk land, maar mensen met een beperking zie je nauwelijks op straat. Terwijl toch één op de zeven Japanners een handicap heeft. Dus: waar zijn ze? Ze worden thuisgehouden en beschermd – en dat hoeft niet! Ze moeten kansen krijgen. Dát moet de boodschap zijn van deze Paralympische Spelen: iedereen kan een geweldige vader, moeder, vriend, buurman, werkgever, werknemer, ondernemer, sporter, wat dan ook zijn, als je de kans maar krijgt. En die vervolgens zelf pakt.’

Katalysator

Dat de stadions ook tijdens de Paralympische Spelen leeg blijven, is enorm jammer in dat proces, vindt Parsons. ‘Normaal zouden we in staat zijn zo’n verandering op te bouwen naar de Spelen toe. Dan is het een proces van zeven, acht jaar, en de Spelen zelf zijn dan de grootste katalysator in zo’n leerproces. Dat gebeurt dan door de interactie tussen toeschouwers en sporters. Omdat we hier geen toeschouwers hebben, is dat moeilijker, maar we hebben heel veel geïnvesteerd in tv-uitzendingen, in digitale media, zodat we de Japanse bevolking kunnen laten zien wat er op sportief gebied gebeurt. Dat geldt overigens voor de Japanse bevolking én het publiek wereldwijd. Want de verandering de we willen brengen, is niet alleen in Japan.’

Parsons ziet Tokio 2021 – in alle officiële uitingen nog getooid met het originele jaartal 2020 – als “de belangrijkste Paralympische Spelen ooit”. De reden is dat onderzoeken hebben aangetoond dat mensen met een beperking onevenredig zwaar zijn getroffen door de coronapandemie. ‘We geven de sporters nu een platform. Niet alleen voor zichzelf, niet alleen voor de sport, maar voor iedereen met een beperking’, zegt de Braziliaan, die sinds 2017 president van het IPC is: ‘Al jaren strijden wij ervoor, streven wij ernaar, om een sterke en relevante sportorganisatie te zijn. En nu willen en zúllen we een grote rol spelen als het gaat om mensenrechten.’

WeThe15

Een van de belangrijkste middelen die ingezet wordt voor die mensenrechten, is de campagne WeThe15. Dit initiatief werd voor Tokio 2021 gelanceerd, met als doel een einde te maken aan discriminatie van mensen met een handicap. Het IPC voert de grootste mensenrechtenbeweging in de sport ooit aan, gevolgd door achttien organisaties van binnen en buiten de sport; zoals de Verenigde Naties, Special Olympics en de Europese Unie. De getallen in de naamgeving verwijzen naar het percentage mensen met een beperking in de wereld: 15 procent, omgerekend 1,2 miljard mensen. Parsons: ‘We willen de wereld veranderen. Dat kan niet alleen door sport, maar daar kan het wel beginnen. Vanuit de sport moeten we vervolgens verbinding maken met andere sectoren van de samenleving.’

Breder effect

De Braziliaan vervolgt: ‘De Paralympische Spelen zijn het enige evenement ter wereld waar personen met een handicap centraal staan. Niet alleen in de sport, maar op elk gebied dat je kunt bedenken, zelfs als je het hebt over kunst, cultuur, politiek, onderwijs, economie. We hebben nu de kans om een ​​campagne van dat kaliber te lanceren, maar dat moet een breder effect hebben dan de wereld eens in de vier jaar eventjes te veranderen. Met WeThe15 willen we ook tussen de Spelen door iets bereiken. We willen wetgeving in landen bevorderen, ondersteunende technologie verbeteren, meer mensen met een beperking in films zien; noem maar op. Paralympiërs vormen een klein percentage van alle mensen met een handicap. Slechts 0,0004%. Het zijn ongelooflijke voorbeelden, maar we willen de wereld veranderen voor 1,2 miljard mensen. En dat begint in Tokio.

Foto’s: Joe Toth/OIS (Parsons), Joel Marklund (stadion)